درخصوص ابعاد این دیدار با حشمتالله فلاحتپیشه، رئیس گروه دوستی - پارلمانی ایران و عربستان، گفتوگو کردیم.
- ایران قبلاً برای دیدار با عربستان شروطی داشت، آیا این شرایط همچنان پابرجاست؟
بله. ما معتقد هستیم اگر سیاستهای عربستان در بحرین ادامه پیدا کند، مذاکره ایران با عربستان مفید نخواهد بود. در حال حاضر علائمی مبنی بر خروج عربستان از بحرین دیده میشود، اگر همین علائم تبدیل به یک نتیجه عملیاتی شود، آن وقت امکان مذاکره و دیدار میتواند وجود داشته باشد. انتظار ما این است که اگر قرار است ملاقاتی صورت بگیرد این ملاقات مرتبط با نتایج عملی رفتار سعودیها باشد. عربستانیها به این نتیجه رسیدهاند که باید به سمت راهبردهای منطقهای حرکت کنند؛ یعنی راهبردهای منطقهای که آنها را به ایران نزدیک کند و بیش از این اطمینان به راهبردهای فرامنطقهای نکنند که این راهبردها، راهبردهای مشکلساز آمریکایی هستند بهگونهای که حتی عربستانیها نیز از آن مصون نیستند، همانگونه که آقای مبارک نیز از آن مصون نبود.
- این تغییر رفتار عملی در رفتار عربستانیها قابل مشاهده است؟
من معتقد هستم تغییر رفتار عربستان سعودی در قبال آن چیزی که به ایران ربط دارد - خروج عربستان از بحرین - محسوس است؛ یعنی صوری نیست. بهعنوان تحلیلگر مسائل منطقه و رئیس گروه دوستی ایران و عربستان معتقد هستم این تغییر رفتارها محسوس است ولی کافی نیست. امیدواریم تغییر رفتارها بهگونهای کفایتآمیز نزد عربستانیها شکل بگیرد. عربستانیها به این نتیجه رسیدهاند که تزاحم و تداوم حضورشان در بحرین به اندازهای برایشان آسیب ساز بود که حتی دوستان فرامنطقهای آنان مانند آمریکاییها نیز بهخودشان اجازه ندادند که از حضور نظامیان در بحرین حمایت کنند. فراتر از این عربستانی از اینکه سرنوشتی شبیه سرنوشت مبارک در مصر توسط آمریکاییها برایشان رقم بخورد احساس خطر میکردند.
- پس دیدار را مفید میدانید؟
مفید به شرط اینکه نتیجه عملیاتی داشته باشد و توجیهی برای رفتارهای منفی عربستانیها نشود. اینکه عربستانیها تصور کنند از دیدار با صالحی میتوانند نتایج صوری در روابط دیپلماسی خودشان بگیرند حتماً دچار مشکلات بیشترشان خواهد کرد چون جمهوری اسلامی ایران سالهاست که دیپلماسی صوری را کنار گذاشته است و برایش اهمیت دارد که در مسائل دیپلماسی محتوایی برخورد کند، ضمن اینکه در هر گونه تعاملی که صورت بگیرد اصل حق تعیین سرنوشت مردم بحرین در منطقه باید به رسمیت شناخته شود؛ نه ایران و نه عربستان، هیچ کدام حق دخالت در بحرین ندارند.
- دیدار احتمالی به امید مردم کشورهای منطقه نسبت به ایران آسیب نمیرساند؟
مردم کشورهای منطقه چون اصول حاکم بر رفتارهای سیاسی جمهوری اسلامی ایران را میدانند، متوجه این موضوع هستند که اگر هم ایرانیها با عربستانیها مذاکره کنند، برای تبانی نیست؛ مذاکره برای تسهیل شرایط برای مردم منطقه است. مذاکره برای این است که کسی در منطقه دخالت نکند. دوستداران ایران این دیدار را در راستای تسهیل شرایط به سود خودشان میدانند و این اعتقاد را دارند که جمهوری اسلامی ایران هیچگاه بر سر منافع و آرمانهای آنان با دیگران تبانی نمیکند.